Zikavirus
Hoe loop je het zikavirus op?
ZIKV wordt overgebracht door muggen van de familie Aedes. Dit zijn dezelfde muggen die ook ziekten als Dengue en Chikungunya overbrengen. Deze muskieten raken besmet met het zikavirus als zij apen of mensen steken die besmet zijn met het virus en brengen het dan – door te steken – over naar anderen. Deze muskieten komen zeker ook voor in verstedelijkte gebieden en zijn vooral overdag actief (en niet ’s nachts zoals de malariamuskiet). ZIKV wordt niet overgebracht door sociaal contact, handen geven, hoesten en niezen, toiletten, voedsel, en voorwerpen of oppervlakken. Het zikavirus kan wel soms via seksueel contact worden overgedragen. De kans om zo besmet te raken met het zikavirus wordt echter als heel klein ingeschat. Omdat het risico op besmetting met het zikavirus door muggen sterk is afgenomen, dus is de kans op seksuele overdracht ook veel kleiner geworden.
Wat zijn de symptomen van het zikavirus?
De incubatieperiode (tijd tussen de besmetting en de eerste klachten) is niet exact bekend maar wordt geschat tussen de 3 en 12 dagen. De meeste mensen herstellen volledig zonder ernstige problemen. Meestal (ca. 75%) verloopt een zikavirus infectie zonder, of met slechts heel milde ziekte verschijnselen. Ontstaat er wel een duidelijk ziektebeeld, dan zijn er een of meer van de volgende klachten: acute koorts, conjunctivitis (“ontstoken oog”), hoofdpijn, gevoelloosheid, spier- en gewrichtspijn vooral van handen en voeten, – huiduitslag. Pijn achter de ogen, misselijkheid, braken en diarree kunnen ook voorkomen.
Waar komt ZIKV voor?
Zikavirus komt voor in grote delen van Midden- en Zuid-Amerika en het Caribisch gebied, en in sommige landen in Zuid-Oost Azië en Afrika. Het risico op een infectie met het zikavirus in Zuid- en Midden-Amerika en de Cariben is sterk afgenomen en is nu vergelijkbaar met de gebieden in Afrika en Azië waar zikavirus al jaren endemisch is. De situatie kan wijzigen: zie voor actuele informatie de informatiepagina’s van het RIVM.
Zikavirus en zwangerschap
In landen waar de mug die zikavirus overbrengt voorkomt, kunnen zwangere vrouwen en vrouwen met een zwangerschapswens besmet raken met dit virus. De kans op besmetting is klein, maar als je besmet raakt kunnen de gevolgen voor de baby ernstig zijn. Uit onderzoek blijkt dat 6% van de baby’s van besmette moeders aangeboren afwijkingen kreeg. Bijvoorbeeld microcefalie. Dit is een ernstige aanlegstoornis van de hersenen van de foetus. Bij reizen naar ZIKV-gebieden is de kans op infectie met het virus klein.
Aan zwangere vrouwen en vrouwen met een zwangerschapswens wordt niet langer afgeraden om naar deze gebieden te reizen. Omdat er wel een risico blijft bestaan worden preventieve adviezen aanbevolen (zie verder). Reizen naar gebieden waar een actuele uitbraak van zikavirus gaande is worden voor alle zwangeren afgeraden. Vrouwen met een zwangerschapswens wordt aangeraden om na een reis naar een gebied met een actuele uitbraak de zwangerschap een maand uit te stellen. Het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering houdt per land bij waar mensen een verhoogd risico lopen op besmetting met het zikavirus.
Hoe voorkom je een zikavirus infectie?
Bescherm je zo tegen het zikavirus:
- Neem muggenwerende maatregelen
- Ben je zwanger?
- Als je als zwangere toch naar zika gebieden reist dan zijn er de volgende adviezen:
- Volg alle bovengenoemde muggenwerende maatregelen strikt op
- DEET tot 30% mag gedurende de gehele zwangerschap worden gebruikt, liefst niet meer of langer dan nodig voor een goede bescherming;
- Als je als zwangere toch naar zika gebieden reist dan zijn er de volgende adviezen:
- Wil je zwanger worden?
Om overdracht van het virus via seksueel contact tegen te gaan, overweeg om tijdens de reis en in de 2 maanden na de reis een condoom te gebruiken bij seks met een partner die in zikagebied is geweest.
Ben je van plan om naar Midden-, Zuid-Amerika of het Caribisch gebied te reizen?
Als je naar Midden-, Zuid-Amerika of het Caribisch gebied op reis gaat moet je naast Zika ook rekening houden met de volgende veelvoorkomende ziektebeelden.
Je kunt bij ons terecht voor alle benodigde vaccinaties en preventieve medicijnen. Plan een afspraak in.