Tekenencefalitis

Tekenencefalitis is een ziekte die wordt veroorzaakt door het tick-borne encefalitis (TBE) virus. Het TBE-virus wordt verspreid door tekenbeten. Een andere, weinig voorkomende vorm van besmetting is het drinken van rauwe melk of rauwmelkse kaas van een dier dat het virus draagt, zoals schapen, koeien en geiten.

Het TBE-virus of tekenencefalitis is onder te verdelen in de subtypen Früh Sommer Meningo Encephalitis (FSME) en Russian Spring-summer Encefalitis (RSSE). De ziektes die door deze virussen worden veroorzaakt lijken erg op elkaar, maar de RSSE-variant, die vooral voorkomt in het oosten van Rusland, gaat veel vaker gepaard met ernstige verschijnselen.

Waar komt tekenencefalitis voor?

Het TBE-virus en de subtypen FSME en RSSE komen voor in Centraal, Noord- en Oost-Europa en in delen van Rusland en Centraal-Azië. Teken die besmet zijn met het virus komen in bepaalde delen van Europa en Azië voor. In 2016 is het virus voor het eerst vastgesteld bij teken in Nederland. Desondanks is de kans op de ziekte in Nederland niet groot, omdat maar weinig teken besmet zijn met het TBE-virus.

Wat zijn de verschijnselen?

Een deel van de mensen krijgt na een beet van een met TBE besmette teek helemaal geen of slechts milde klachten. Bij de mensen die ziekteverschijnselen ontwikkelen verloopt tekenencefalitis meestal in twee fasen. Na een incubatietijd van een tot twee weken volgen de eerste klachten:

• Fase 1: Koorts, Vermoeidheid, Hoofdpijn
• Fase 2: Ernstige hoofdpijn, koorts en hersenvliesontsteking
• Verlammingsverschijnselen (zelden)
• Neurologische klachten (zelden)

Hoe voorkom je tekenencefalitis?

Het TBE virus wordt door besmette teken overgedragen op de mens. De tekenencefalitis vaccinatie (ook wel FSME-vaccinatie genoemd) biedt ruim 95% bescherming.

Verder is het zo snel mogelijk verwijderen van de teek na een tekenbeet belangrijk om de kans op besmetting te verkleinen. Voorkomen is beter dan genezen, dus kun je het best zorgen dat je helemaal niet gebeten wordt. Daarom wordt aangeraden om beschermende kleding en dichte schoenen te dragen, en onbedekte huid in te smeren met DEET.

Meer informatie

Wil je meer weten over tekenencefalitis? Bezoek dan de informatiepagina van het RIVM hier: Tekenencefalitis | RIVM.