Tips voor op reis

Een van de meest voorkomende oorzaken van ziekte bij reizigers is besmet voedsel of drinkwater. In de meeste gevallen levert dat hinderlijke, maar niet ernstige klachten op, zoals kortdurende diarree (“reizigersdiarree”).

Voedselvergiftiging

Je kunt een voedselvergiftiging oplopen door het eten van voedsel waarin bacteriën schadelijke stoffen hebben geproduceerd. Bij een voedselvergiftiging ontstaan de klachten door die stoffen. De klachten zijn kort maar hevig en beginnen meestal snel (binnen 12 uur) nadat je het verontreinigde voedsel hebt gegeten: plotselinge misselijkheid en braken, soms ook één of enkele malen diarree en geen koorts. Deze reizigersdiarree gaat meestal snel over. Als diarree niet binnen enkele dagen over is: bezoek dan een arts. Bepaalde voedingsmiddelen zijn hiervoor gevoelig wanneer ze niet goed bereid (voldoende verhit) of bewaard (voldoende gekoeld) worden, zoals vlees, kip, rijst, sauzen en ingemaakt of ingeblikt voedsel.

Ernstige infecties

Meer ernstig verlopende infecties die je via voedsel, drinkwater en zwemwater kunt oplopen zijn buiktyfus en cholera, salmonella en shigella, amoebendysenterie en hepatitis A (leverontsteking). Diarree die niet binnen enkele dagen over is, of die gepaard gaat met koorts of bloed/slijm verlies, moet je altijd serieus nemen: bezoek dan een arts.

Uitdroging

Bij diarree die wat langer aanhoudt bestaat altijd het risico van uitdroging, omdat je met de diarree veel vocht verliest. Dit geldt in het bijzonder voor kleine kinderen; zij kunnen zeer snel uitdrogen. Let dus bij diarree altijd altijd op voldoende vochtinname.

Voorzorgsmaatregelen

Met de juiste vaccinaties zijn veel ziekten te voorkomen, maar helaas niet alle. Met enkele eenvoudige voorzorgsmaatregelen kunt je veel problemen voorkomen:

• als je het drinkwater niet vertrouwt, drink dan alleen water uit gesloten, gesealde flessen;
• Neem altijd ‘flessenwater’ of kook het water voordat je het drinkt. Dat geldt ook voor melk;
• accepteer in een restaurant geen flesjes die open zijn;
• wees erop bedacht dat ook ijsblokjes van water zijn gemaakt en dat salades in water gewassen zijn;
• eet zo min mogelijk vis en/of schaaldieren;
• eet geen rauw vlees en let erop dat vlees dat je wel eet goed doorbakken is;
• zorg ervoor dat je eten niet te lang buiten de koelkast is geweest of te lang bewaard wordt;
• pas op met salades en andere rauwe producten;
• neem enkel verpakt ijs, geen zelfgemaakt ijs;
• eet geen voedsel uit “roadside” stalletjes;
• neem ORS mee; dat is een mengsel van stoffen die, opgelost in water, helpen om uitdroging te voorkómen;
• de belangrijkste tip is ook de simpelste: handen wassen voor ieder toiletbezoek, ná ieder toiletbezoek en altijd vóórdat je gaat eten.

De beet van een muskiet, vlieg of teek kan tot vervelende kriebel of bulten leiden, maar ook tot bijvoorbeeld dengue of malaria. Tegen de meest van deze ziekten bestaan geen vaccins. In alle gebieden waar deze ziekten voorkomen is het dus belangrijk om insectenbeten zoveel mogelijk te voorkómen.

Muggenwerende maatregelen

Verreweg de meest ernstige situaties komen in het buitenland niet door ziekte, maar door een ongeval in het verkeer. Daarom maken wij je graag alert op de risico’s van deelname aan het verkeer in het buitenland.

Enkele tips

• Overweeg of het nodig is dat je zelf aan het verkeer deelneemt.
• Indien tóch, zorg dan voor een deugdelijk voertuig.
• Rijd bij voorkeur niet alleen en niet ’s avonds en ’s nachts.
• Zorg dat je bereikbaar bent (mobiel) en dat anderen weten waar je bent.
• Sluit een goede verzekering af.
• Draag een internationaal rijbewijs en paspoort bij je.
• Vermijd alcohol, drugs en andere middelen die jouw rijgedrag kunnen beïnvloeden in het verkeer.

Verblijf je korte tijd (minder dan enkele weken) in een stad met luchtvervuiling dan is het risico voor gezonde mensen gering. Heb je gevoelige luchtwegen en gebruik je bijvoorbeeld een puffer, dan kun je  ziek worden. Luchtvervuiling kan diverse oorzaken hebben: uitstoot door industrie en verkeer in combinatie met het weer, droog en weinig wind, of juist veel wind waardoor woestijnstof of stofdeeltjes afkomstig van bosbranden zorgen voor smog.

Actuele status luchtkwaliteit

Raadpleeg vooraf de actuele luchtkwaliteit van je bestemming via de Air Quality Index (AQI).

Heb je medicijnen nodig in je dagelijks leven? Zorg er dan voor dat je voldoende medicijnen meeneemt naar je vakantieland. Het is namelijk niet zo dat je overal snel aan medicatie kunt komen.

Enkele tips

• Regel tijdig voldoende medicijnen voor de gehele duur van de reis.
• Vraag aan je apotheek een “medicijnpaspoort”: dat zorgt ervoor dat je bij verlies of tekort gemakkelijk aan vervangende medicijnen kunt komen. Dit paspoort maakt het ook makkelijker wanneer je medicatie mee moet nemen naar het buitenland, omdat het jouw gebruik en dosering benoemt.
• Als je  diabeet bent en insuline spuit, overleg dan voor vertrek met je diabetesconsulent over het schema.
• Overweeg zo nodig een gepaste EHBO-kit mee te nemen; zie ook ons aanbod van reisartikelen voor eerste hulp medicatie.
• Neem tijdens je vlucht een ruime voorraad medicijnen mee in je handbagage, mocht je bagage niet tijdig aankomen.
• Houd er rekening mee dat je voor sommige medicijnen een internationale verklaring nodig hebt om er mee te mogen reizen. Het gaat hierbij om medicijnen die onder de opium- of drugswetgeving kunnen vallen. Overleg tijdig met jouw huisarts of specialist om te bepalen of dat op jou van toepassing is, of kijk op de website van het CAK.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) komen overal ter wereld voor, maar in bepaalde gebieden meer dan in West-Europa. Neem de nodige maatregelen als je tijdens je reis seksuele contacten hebt met andere reizigers of met mensen uit de lokale bevolking.

Enkele tips

• Denk goed na voordat je seksuele contacten aangaat.
• Bij seksuele contacten: gebruik altijd condooms.
• Indien klachten of verdenking op mogelijke besmetting: bezoek altijd een arts voor controle.
• Kijk onder Ziektebeelden voor meer informatie.

Ook in het buitenland, in delen van veel grote steden, is sprake van onveiligheid. Niet alleen “kleine” criminaliteit als zakkenrollen en diefstallen, maar ook meer ernstige delicten.

Enkele tips

• Informeer jezelf vooraf goed over de risico’s en risicogebieden (Ministerie van Buitenlandse Zaken).
• Als je in dergelijke gebieden niets te zoeken hebt, blijf er dan weg.
• Als je gebruik maakt van taxi’s, zorg dan voor een veilige taxi (bijv. via jouw hotel).
• Ga niet in op uitnodigingen of transacties die je niet vertrouwt.
• Ga bij voorkeur niet alleen over straat, zeker niet ’s avonds en ’s nachts.
• Mijdt agressieve personen, opstootjes en samenscholingen.
• Zorg dat anderen weten waar je bent en zorg dat je bereikbaar bent.
• Pas je aan bij de locale zeden en gewoonten en geef geen aanleiding tot irritatie of agressie.
• Kijk uit met alcohol en drugs, word zelf niet de oorzaak van geweld.
• Gedraag je niet opvallend als (“rijke”) toerist.
• Sluit een goede reisverzekering af.

Heb je een chronische ziekte? Dan levert het maken van een verre reis over het algemeen geen problemen op. Toch is het goed een aantal zaken voorafgaand aan je reis te overwegen.

Enkele tips

• Overleg ruim voor de reis altijd met je behandelend arts over je reisplannen.
• Past de reis die je wilt maken bij je conditie? Zeker bij de meer ‘actieve’ reizen kan behoorlijk wat van je lichamelijk uithoudingsvermogen worden gevraagd (doe eventueel een reizigerskeuring om te weten hoe je er fysiek voorstaat).
• Als je een ernstige chronische aandoening hebt, bijvoorbeeld van hart of longen, kan dat gevolgen hebben voor (vlieg)reizen. Overleg tijdig met je specialist en met de luchtvaartmaatschappij.
• Als je door je ziekte een grotere kans hebt op medische hulp in het buitenland, ga dan na of die hulp die je nodig hebt in de betreffende landen beschikbaar is.
• Zorg voor voldoende medicijnen, een medicijnpaspoort en – heel belangrijk – een verzekering die voldoende dekking biedt voor medische hulp in het buitenland en repatriëring.
• Ben je je medicijnen vergeten mee te nemen? Onze apotheek op de luchthaven kan je last-minute voorzien van medicatie.

In het buitenland kunnen dieren rondlopen die besmet zijn met het rabiësvirus dat hondsdolheid veroorzaakt. De ziekte wordt overgedragen door een beet of krab van een besmet dier. De ziekte kan ook worden overgedragen door het likken van dieren op een beschadigde huid of de slijmvliezen. In tegenstelling tot wat de naam hondsdolheid doet vermoeden, kunnen allerlei zoogdieren met dit virus zijn geïnfecteerd zoals honden, katten, apen en vleermuizen. Ben je besmet, dan dringt het virus je zenuwstelsel binnen en stijgt dan langzaam op naar de hersenen. Is dit proces eenmaal aan de gang, dan is rabiës slecht behandelbaar. Rabiës is een ziekte die ernstig kan aflopen. Laat je goed informeren via onze reizigersverpleegkundigen als je naar een land afreist waar het risico op rabiës aanwezig is en wat je daartegen kunt doen.